هدایت

معارف اسلامی

هدایت

معارف اسلامی

بایگانی

۱۷ مطلب در آذر ۱۳۹۵ ثبت شده است

  • ۰
  • ۰


                     چگونه باتقوی شویم ؟                                                                                    

 
به طور کلی برای حرکت درهر مسیری شناختن مقدم بر حرکت و عمل است. تحصیل تقوی هم از این قاعده مستثنی نیست. برای تحصیل تقوی و آشنایی با روش آن ابتدا لازم است با خود تقوی و حقیقت آن آشنا شویم. این آشنایی خود کمک شایانی به ما در جهت پیدا نمودن راه و روش تحصیل آن خواهد نمود. بنابراین ابتدا حقیقت تقوی را تعریف خواهیم نمود و سپس به راه کسب آن اشاره خواهیم کرد.

 

تعریف تقوی:

برای تعریف تقوی و آشنایی با حقیقت آن توجه به نکات زیر لازم است.

1. تقوی از ماده «وقی - یقی» به معنی نگهداشت و حفظ است. در مفردات قرآن آمده «الوقایه حفظ الشیء مما یؤذیه و یضره» و قایه به معنی حفظ چیزی است از آن چه که باعث آزار او می شود و به او زیان می رساند(1)

2. به لحاظ اخلاقی تقوی یک صفت نهادینه شده نفسانی و به تعبیر علمای اخلاق یک ملکه راسخه درونی و به تعبیری امروزی یک مهارت است. ملکه و مهارت حالت درونی و روانی ای است که باعث می شود عمل خارجی به راحتی، روان و بدون زحمت از انسان صادر گردد.

3. کاربرد این مهارت در صراط مستقیم اطلاعت و بندگی حق تعالی آشکار می شود و کارکرد مثبت آن در مسیر قرب الهی نمود پیدا خواهد کرد. به تعبیر برخی از عالمان اخلاقی این صفت باعث می شود که انسان تحاش کند یعنی خود را از منطقه گناه به حاشیه ببرد و حفظ نماید.(2)

4. نوعی ترس و خدا پروایی نیز در معنای تقوی لحاظ شده است و آن ترس از خروج از مسیر بندگی و اطاعت حق است. انسان متقی پیوسته از این که از مسیر خدا خارج شود هراس دارد زیرا او که عاشق کمال و قرب الهی است در این صورت خود را خسارت زده و زیان دیده خواهد یافت.

با توجه به نکات فوق الذکر اکنون قادر خواهیم بود که با حقیقت تقوی، در یک تعریف نسبتا دقیق آشنا شویم. تقوی مهارت و ملکه درونی ای است که به انسان کمک می کند تا همواره در جاده مستقیم اطاعت و قرب الهی ثابت قدم بماند, به وظایف دینی خود عمل کند و خویش را از خطر انحراف و ترس از گمراهی برهاند.

 

روش تحصیل تقوا:

عوامل حصول ملکه تقوی و تحکیم آن عبارت است از:

1. تقویت باور دینی (ایمان): بر طالب تقوی و قرب الهی فرض است که باور دینی و ایمان خویش را به خدای متعال و حقانیت بعثت انبیاء و دین الهی و کتاب آسمانی از طریق مطالعه و تفکر در حوزه های معرفتی و بینش دینی تقویت نماید. رعایت تقوا عملی است که برخاسته از ایمان انسان است و آدمی تا ایمان قوی و شناخت شفافی نسبت به حقایق هستی و اعتقادات دینی نداشته باشد ضامن اجرایی نخواهد داشت حوزه های معرفت دینی عبارتند از خداشناسی، خودشناسی، معادشناسی، فلسفه دین و جهان شناسی.

2. دین آشنایی: دیگر از لوازم این راه آشنایی با حلال و حرام الهی است. بر طالب تقوی لازم است که با احکام اخلاقی و عملی دین از طریق مطالعه و تحصیل کتب اخلاقی و رساله های عملیه آشنا باشد و راه عملی اطاعت خدای متعال را بداند و از بایدها و نبایدهای این مسیر اطلاع کافی داشته باشد. به خصوص شناختن گناهان و پی آمدهای سوء دنیوی و اخروی آن، نقش و تأثیر بسیار سازنده ای در حصول تقوی و تحکیم آن در انسان مؤمن دارد.

3. تمرین و ممارست: حصول هر مهارتی نیاز به تمرین، ممارست، مداومت و ایستادگی دارد. برای طالب تقوی نیز لازم است که در این مسیر از هر طریقی که ممکن است به تدریج عادت های بد خود را ترک و آنها را تبدیل به عادت های مثبت نماید. تمرین عملی و عادت نمودن به ترک گناهان و انجام واجبات الهی به تدریج زمینه حصول ملکه تقوی را در نفس آدمی فراهم خواهد آورد.

4. تلاوت قرآن کریم: از مداومت در تلاوت قرآن کریم همراه با تدبر در آیات الهی و فهم هدایت های قرآنی نباید غفلت نمود. قرائت و تلاوت پیوسته این کتاب مقدس همراه با فهم معانی آن به تدریج تأثیر بسیار سازنده ای در تقویت و تحکیم ایمان و عمل خواهد داشت.

5. شرکت در مجالس و محافل مذهبی، همراهی مؤمنان، همنشینی با عالمان ربانی، مطالعه سیره عملی رهبران معصوم(ع), امامان هدایت و اسوه های تقوا و همچنین مطالعه زندگی و سیره عملی عالمان وارسته, اهل تقوی و سلوک، همچنین سرگذشت گناهکاران و سرانجام منحرفان از راه خدا و تقوی همگی راه هایی هستند که به تقویت بعد معنوی انسان خواهد انجامید.

6. شیطان شناسی: شناختن شیطان، حیله ها و وسوسه هایی که برای اهل تقوی دارد و دام هایی که در راه خدا گسترده است، ضرورتی است که نباید از آن غافل ماند.

 

برای مطالعه بیشتر ر.ک:

 - اخلاق در قرآن، ج 11

 - کیفر گناه، رسول محلاتی

 - گناه شناسی، محسن قرائتی

 - گناهان کبیره، شهید دستغیب.

-----------------------------

پی نوشت ها:

1. مفردات راغب، ماده وقی، ص 881.

2. مراحل اخلاق در قرآن، جوادی آملی، ج 11، ص 206.


  • محمد مزینانی
  • ۰
  • ۰


عن ابی جعفر علیه السلام قال :اربع من کن فیه بنی الله له بیتا فی الجنه من آوی الیتیم ورحم الضعیف واشفق علی والدیه وانفق علیهما ورفق بمملوکه –المحاسن ،ج1،ص8

امام باقرعلیه السلام فرمود: هرکس چهارخصلت داشت ،خداونددربهشت برای اوخانه ای می سازد:یتیم راپناه دهد،به ناتوان رحم کند،باپدرومادرش مهربان باشد،باخدمتکارش نرمی کند.

...فراموشی نجاست لباس...

پرسش 11: اگر شخصی نجاست لباس یا بدن را فراموش کرده و نماز خوانده باشد، قضا دارد یا خیر؟

همه مراجع (به جز سیستانی): باید نماز را دوباره بخواند و اگر وقت آن گذشته است، قضا کند.

آیت الله سیستانی: اگر فراموشی او از روی بی اعتنایی باشد، بنابر احتیاط واجب دوباره بخواند و اگر وقت گذشته است ، قضا کند و در غیر این صورت لازم نیست نماز را دوباره بخواند.

  • محمد مزینانی
  • ۰
  • ۰


قال علی علیه السلام:

افضل الناس عقلا احسنهم تقدیرا لمعاشه واشدهم اهتماما باصلاح معاده –تصنیف غررالحکم ودررالکلم ص 52

عاقل ترین مردم کسی است که درامورزندگیش بهتربرنامه ریزی کندودراصلاح آخرتش بیشترهمت نماید.

پرسش 10:گوش دادن به آهنگی که هیچ گونه توجهی به اشعار همراه با آن نمی شود و یا اصلا به زبانی خوانده می شود که معنای آن فهمیده نمی شود، چه حکمی دارد؟

همه مراجع: گوش دادن به موسیقی حرام جایز نیست و توجه نداشتن به محتوا و عدم شناخت زبان خواننده، هیچ تأثیری در آن ندارد.

  • محمد مزینانی
  • ۰
  • ۰


فرارسیدن هفته مقدس بسیج رابه تمام بسیجیان مخلص وپیروولایت مطلقه فقیه در سراسرجهان تبریک عرض می نمایم

نهال شجره طیبه بسیج در5 آذرسال 1358 درایران اسلامی توسط رهبرکبیرانقلاب اسلامی غرس شدآن مردالهی می دانست که هر کشوری که ازاین نیروی الهی ومردمی برخوردارباشدشکست ناپذیراست چون بدنه ملت رابسیج تشکیل می دهد ماهیچوقت جان نثاریها و اخلاص وتلاشهای شبانه روزبسیج را    د ر8سال دفاع مقدس فراموش نمی کنیم بعدازخاتمه جنگ هم هرزمانی که مسولین نظام مقدس جمهوری اسلامی درهرصحنه وجودبسیج راضروری دیده اندبه توان این نیروی مخلص الهی پی برده اند و کارهای نشدنی رااین عزیزان با روحیه بسیجی خودبه سرانجام رسانده اند الان بعدازگذشت 37 سال از پیروزی نظام مقدس جمهوری اسلامی کشورهای مظلوم تحت ستم قرار گرفته  ازاین نیرو وتوان بسیج الگو گرفته اندودشمن رابه زانودرآورده اندبسیجیان عزیزهرروزبیش ازگذشته بایدروحیه انقلابی خود را حفظ نمایندوبراخلاص وبصیرتشان بیافزایندو مثل همیشه گوش به فرامین مقام عظمای ولایت باشند تا روزی که انشاءالله منتقم آل محمدمهدی موعودظهورنمایدواین عزیزان دررکاب آن بزرگوارانجام وظیفه نمایند.آمین یارب العالمین

  • محمد مزینانی
  • ۰
  • ۰

قال علی علیه السلام:

لا تَـکُن مِمَّن یَرجُو الآخِرَةَ بِغَیرِ العَمَلِ... یَنهى وَ لا یَنتَهى وَ یَامُرُ بِما لا یَاتى... ؛

از کسانى مباش که بى‏ عمل، به آخرت امید دارند... از گناه باز مى ‏دارند، اما خود باز نمى ایستند، به کارهایى فرمان مى ‏دهند که خود انجام نمى‏ دهند.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص497 و 498 ، حکمت 150

 پرسش 9: آیا زیر چانه باید از نامحرم پوشانده شود؟

 همه مراجع(به جز سیستانی) : آری، زیر چانه جز گردی چهره نیست و باید در برابر نامحرم پوشانده شود.

 آیت الله سیستانی: آن قسمت از چانه و زیر چانه ، که در هنگام پوشیدن مقنعه به طور معمول پوشانده نمی شود، حکم گردی صورت را دارد.

  • محمد مزینانی
  • ۰
  • ۰

قال الباقرعلیه السلام:

کان یصلی صلاه مودع یری انه لایصلی بعدها ابدا-بحارالانوارج46 ص79

امام سجادعلیه السلام مانندکسی که آخرین نمازخودرابه جای می آورد،نمازمی گذارد،اوچنین می دیدکه پس ازآن هیچ گاه نمازنمی گزارد.

 

پرسش 8: سپرده های کوتاه مدت یا بلند مدت بانک ها، با سود معین(مثلا 18 درصد) چه حکمی دارد؟

همه مراجع(به جز حضرات آیات بهجت(قدس سره)و وحید): اگر بانک وکیل باشد که از سوی سپرده گذار – از طریق اجرای عقود شرعی- معامله شرعی انجام دهد، گرفتن سود اشکال ندارد؛ ولی اگر قرض به شرط سود باشد، دریافت سود حرام است.

حضرت آیت الله بهجت(ره): گرفتن سود سپرده گذاری، ربا و حرام است؛ مگر آنکه با بانک معامله شرعی انجام شود. برای مثال بانک جنسی را، هر چه که باشد، به مبلغ سود سپرده به مشتری بفروشد، به شرط اینکه مبلغی را تا مدت معینی به بانک قرض بدهد.

 

حضرت آیات الله وحید: اگر در آن شرط سود نشود و خود را طلبکار نداند، دریافت آن اشکال ندارد؛ هر چند بداند بانک سود می دهد.

  • محمد مزینانی
  • ۰
  • ۰

جوهره آدم


 

قال علی علیه السلام:

فی تقلب الاحوال علم جواهرالرجال ،والایام توضح لک السرائرالکامنه بحارالانوارج 77 ص 286 ح1

دردگرگونیهای احوال وزمانه است که گوهرمردان شناخته می شود،وروزگارنیت های پنهان رابرای توآشکارمی سازد.

پرسش 7: اگر جوانی از نظر شغلی و مالی، قادر به ازدواج نباشد، آیا باز ازدواج بر او واجب است؟

همه مراجع: اگر امکانات ازدواج برای او فراهم نباشد ،معذور است؛ ولی باید خود را از گناه حفظ کند.

  • محمد مزینانی