فلسفه تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها

بسمه تعالی

شیوه صحیح تسبیحات حضرت زهرا(علیها السلام)

هر گاه حکیم یک دوا را برای مرضی مقرر کرده باشد و آن دوا در دکان عطاری باشد و مریض برود تمام ادویه ی دکان او را بخورد، آیا نفعی به او خواهد رسید؟

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) تبیان نوشت: حروف اذکار مانند یک شبح اند اما حقیقت و روح ذکر تعداد آن است که (الحروف اشباح و الاعداد ارواح). برای روشن شدن موضوع نکته ای بسیار مهم از کتاب هزار و یک نکته حضرت علامه حسن زاده می خوانیم: اعداد ارواح و حروف اشباح هستند، و تعداد هر ذکر مانند دندانه های یک کلید است، اگر آن دندانه ها کم یا زیاد شوند در باز نمی شود، و زیادی بر تعداد ذکر اسراف و کم کردن از تعداد ذکر اخلال است.
یکی از مشایخ روایت می کرد که: در سوره یس اسمی هست که بر طرف می شود به برکت آن کوری مادر زاد و پیسی. او را گفتند که آیا اگر کسی تمام سوره را بخواند نفعی از این مقوله که می گویی به او خواهد رسید؟ جواب داد: هر گاه حکیم یک دوا را برای مرضی مقرر کرده باشد و آن دوا در دکان عطاری باشد و مریض برود تمام ادویه ی دکان او را بخورد، آیا نفعی به او خواهد رسید؟” (هزار و یک نکته ، ج ۱ و ۲، ص ۱۲۲ - ۱۲۱)
این ذکر اختصاص به بعد از نماز ندارد؛ هر کجا انسان می ‌خواهد برکت در عمرش پیدا شود، وقتش کم است فرصتش کوتاه است از این تسبیحات کمک بگیرد هر کجا احساس می ‌کند سنگین شده کدورتی در دلش آمده این تسبیحات را بگوید بعد یک لا اله الا الله بعد چند مرتبه استغفار بکند.
با توجه به نکاتی که در بالا آمد مشخص می شود که اذکار بدون اعداد مقرر شده، کالبدی بی روح هستند و تصدیق می کند آن که بی روح است نمی تواند زنده کند و اثری بگذارد.
پس نتیجه می گیریم باید اذکار به همان تعدادی که دستور آن داده شده است، گفته شوند، بدون یک عدد زیادی یا کم، مثلا تسبیحات حضرت فاطمه زهرا باید به همان تعداد وارد شده در روایت (۳۴ الله اکبر، ۳۳ الحمدلله، ۳۳ سبحان الله) گفته شود. نکته مهم این است که مبادا دقت در رعایت کردن تعداد اذکار سبب وسواس یا مانع حضور قلب شود.
چنانچه داریم که تأکید شده که در تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها  اگر عدد از دست رفت و در تعداد گفته شده شک کردید، تسبیحات را از اول تکرار کنید چرا که عدد باید محفوظ باشد
مصداق مهمی از ذکر کثیر
یکی از آن اذکار که خیلی رویش تاکید شده و به عنوان ذکر کثیر از آن یاد شده «اذْکُرُ‌وا اللَّـهَ ذِکْرً‌ا کَثِیرً‌ا» (احزاب/ ۴۱) تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها است که در روایت است حضرت فرمودند من اگر بعد از همه‌ی نمازهای واجب یعنی پنج نماز مداومت بر این تسبیحات حضرت زهرا بکنم بیشتر دوست می ‌دارم تا هزار رکعت نماز مستحبی بخوانم ...
در روایتی دیگر است که حضرت فرمودند ما این ذکر را به سبیان خودمان تعلیم می‌کنیم و آن‌ها را وادار می‌کنیم سبی یعنی طفلی که هنوز نابالغ است وقت واجبات نیست فرمود ما همین طور که اطفال خودمان را وادار می‌کنیم به این که نماز واجب را بخوانند ولو قبل از بلوغشان آن‌ها را وادار می‌کنیم به تسبیح حضرت زهرا بعد فرمودند اگر کسی ملازم این ذکر شد و مأنوس با این ذکر باشد، هیچ وقت به شقاوت نخواهد شد
مرحوم شیخ حر عاملی در کتاب وسائل در باب تعقیبات وقتی تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها را ذکر می کنند، می‌فرمایند بهتر است به جای همه ی اذکار دیگر ما این ذکر را انتخاب کنیم و بعد استشهاد می‌کنند به اینکه در روایات است اگر چیزی بهتر از این بود نبی اکرم آن را هدیه می‌دادند به حضرت زهرا سلام الله علیها
شیوه صحیح «تسبیحات حضرت زهرا(سلام الله علیها)»
روایت امام صادق (علیه السلام) در تهذیب الاحکام، شیخ طوسی جلد ۲ است که می‌فرماید: «کسی که در نمازهای فریضه بعد از سلام نماز قبل از حرکت از مصلی تسبیح کند خداوند را به تسبیح فاطمه زهرا (سلام الله علیها) خداوند او را می ‌آمرزد و باید تسبیح را با تکبیر «الله ‌اکبر» آغاز کند.»
وارد شده است که بعد از ۳۳ مرتبه گفتن سبحان الله در تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها، یک لا اله الا الله و بعد استغفار گفته شود. در روایت دارد اگر کسی این تسبیحات را بگوید و بعد استغفار بکند خدای متعال او را میامرزد.
این ذکر اختصاص به بعد از نماز ندارد؛ هر کجا انسان می ‌خواهد برکت در عمرش پیدا شود، وقتش کم است فرصتش کوتاه است از این تسبیحات کمک بگیرد هر کجا احساس می ‌کند سنگین شده کدورتی در دلش آمده این تسبیحات را بگوید بعد یک لا اله الا الله بعد چند مرتبه استغفار بکند.
آیا هنگام گفتن ذکر و تسبیحات حضرت زهرا (سلام الله علیها) فرقی بین تسبیح معمولی با تسبیح تربت پاک امام حسین (علیه السلام) است؟
معمولاً ذکرها را و به خصوص تسبیح حضرت زهرا (سلام الله علیها) را با تسبیح می‌ گویند و بهتر است که تسبیح از تربت پاک حضرت سید‌الشهداء باشد.
باید اذکار به همان تعدادی که دستور آن داده شده است، گفته شوند، بدون یک عدد زیادی یا کم، مثلا تسبیحات حضرت فاطمه زهرا باید به همان تعداد وارد شده در روایت (۳۴ الله اکبر، ۳۳ الحمدلله، ۳۳ سبحان الله) گفته شود. نکته مهم این است که مبادا دقت در رعایت کردن تعداد اذکار سبب وسواس یا مانع حضور قلب شود.
چنانچه داریم که تأکید شده که در تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها  اگر عدد از دست رفت و در تعداد گفته شده شک کردید، تسبیحات را از اول تکرار کنید چرا که عدد باید محفوظ باشد 
در کتاب مکارم‌الاخلاق آمده است که ابراهیم بن محمد ثقفی می‌گوید: حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) در ابتدا تسبیحی تابیده شده از رشته ای پشم داشت که گره‌هایی بر آن زده بود و با آن تکبیر و تسبیح و ذکر می‌گفت تا اینکه حضرت حمزه بن عبدالمطلب سید الشهدا(علیه السلام) به شهادت رسید، بعد از شهادت حمزه، حضرت فاطمه (سلام الله علیها) از تربت قبر آن شهید بزرگوار خاک برگرفت و تسبیح ساخت و با آن تسبیح می‌گفت، مردم نیز به پیروی از دختر پیغمبر این چنین کرده‌اند.
زمانی که امام حسین(علیه السلام) به شهادت رسید سنت شد که از تربت آن امام همام تسبیح ساخته و به وسیله آن ذکر گویند، همچنین از حضرت صاحب ‌الزمان (عج) روایت است: هر کس تسبیح تربت امام حسین (علیه السلام) را در دست گیرد و ذکر را فراموش کند ثواب ذکر برای او نوشته می‌شود و از امام صادق (علیه السلام) روایت شده که فرمود: یک ذکر یا استغفار که با تسبیح تربت حسین (علیه السلام) گفته شود برابر است با هفتاد ذکر که با چیز دیگر گفته شود
منابع:
بیانات دکتر میرباقری؛ برنامه سمت خدا
بیانات علامه حسن زاده به نقل از سایت آوای توحید
کتاب هزار و یک نکته حضرت علامه حسن زاده

تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها 34 مرتبه الله اکبر33مرتبه الحمدلله  و33مرتبه سبحان الله

 

معنای تسبیح حضرت زهرا(س) 

 
الله اکبر 
 
انسان با گفتن «الله اکبر» به نهایت عجز خود اعتراف می‌کند و به ناتوانی‌اش به درگاه الهی بارها اقرار می‌کند 
جمیع بن عمیر می‌گوید: در محضر امام‌صادق(ع) بودم. حضرت از من پرسید: «جمله «الله اکبر» یعنی چه؟‌گفتم:‌یعنی خدا از همه چیز بزرگ‌تر است. حضرت فرمود:‌ مطابق این معنا خدا را چیزی تصور کرده ای و او را بزرگ تر از آن چیزها تصور نموده‌ای. عرض کردم: پس معنی «الله اکبر» چیست؟‌حضرت پاسخ داد:‌معنایش این است؛ «الله اکبر من ان یوصف؛ خداوند بزرگ‌تر از آن است که توصیف گردد

الحمدلله 
 
پس از آن‌که انسان به عجز و ناتوانی خویش در شناخت خالق اعتراف کرد، با گفتن «الحمد لله» که از افضل اذکار تسبیح است،‌وارد مرحله بعدی می‌شود 
حضرت امام‌خمینی (قدس سره)در باب حمد می‌فرماید: «حمد خدا مساوی شکر است؛ چنانچه در روایات کثیره وارد است، کسی که «الحمد لله» بگوید شکر خدا را ادا کرده است، چنانچه امام‌صادق(ع) فرمود:‌شکر هر نعمتی اگرچه بزرگ باشد،‌این است که حمد خدای عزوجل کنی

سبحان الله 
 
شخصی از حضرت علی(ع) پرسید:‌ »معنی «سبحان الله» چیست؟ حضرت فرمود: «سبحان الله» تعظیم مقام بلند و با عظمت خدا و منزه دانستن او از آنچه مشرکان می‌پندارند، است و زمانی‌که بنده این

کلمه را می‌گوید، همه فرشتگان بر او درود می‌فرستند

 

درباره ثواب تسبیح حضرت زهرا(س) با تربت امام‌حسین(ع) از حضرت صاحب الامر (عج) روایت شده است: «هرکه تسبیح تربت امام‌حسین(ع) را در دست داشته باشد و ذکر را فراموش کند، ثواب ذکر برای او نوشته می‌شود».
 
بعداز آن‌که رسول اکرم(ص) تسبیحات را به کوثرش عطا کرد، حضرت فاطمه ابتدا رشته‌ای از پشم تابیده و با آن به تسبیح پرداخت، تا این که حضرت حمزة بن عبدالمطلب شهید شد. پس حضرت فاطمه(س) از تربت قبر آن بزرگوار خاک برداشت و تسبیح ساخت و با آن تسبیح می‌کرد و مردم نیز چنان کردند و چون سید‌الشهدا شهید شد، سنت شد که از تربت آن امام‌مظلوم،‌تسبیح سازند و با آن ذکر گویند

فضیلت و آداب تسبیح حضرت زهرا(س) 
 
درباره فضیلت و آداب گفتن تسبیح حضرت زهرا(س) روایات زیادی از ائمه معصومین(ع) وارد شده است که به برخی اشاره می‌شود

 
جلوگیری از تیره بختی
 
ابو‌هارون مکفوف می‌گوید: «امام‌صادق به من فرمود: ای ابو‌هارون،‌ ما کودکان خود را همان‌گونه که به نماز فرمان می‌دهیم،‌به تسبیح حضرت زهرا(س) نیز امر می‌کنیم. پس بر این ذکر مداومت کن؛ زیرا هر بنده‌ای بر آن مداومت کند، تیره بخت نمی‌شود
 
خوشنودی خداوند، دوری کردن شیطان
 
امام باقر(ع) فرمود:‌هرکس تسبیح حضرت زهرا را بگوید،‌سپس طلب آمرزش کند، آمرزیده خواهد شد. این تسبیح به زبان یک‌صد مرتبه است، ولی در میزان عمل یک هزار تسبیح به حساب می‌آید و شیطان را دور و خداوند رحمان را خوشنود می‌سازد
 
آمرزش گناهان
 
امام صادق(ع) نیز به فضیلت تسبیح بعداز نمازهای واجب چنین اشاره کرد:‌ « مَن سَبَحَ تَسبِیحَ فَاطِمَةَ ع قَبلَ أَن یَثنِیَ رِجلَیهِ مِن صَلَاتِهِ الفَرِیضَةِ غَفَرَ اللَهُ لَهُ ، هرکس بعداز نماز واجب تسبیحات حضرت زهرا(س) را بجا آورد قبل از اینکه پای راست را از بالای پای چپ بردارد، جمیع گناهانش آمرزیده می‌شود»(کافی ج 3 ص 343
 
و در حدیثی دیگر فرمود: « مَن سَبَحَ تَسبِیحَ فَاطِمَةَ ع فَقَد ذَکَرَ اللَهَ الذِکرَ الکَثِیر ، کسی که تسبیح فاطمه زهرا(س) را بگوید خدا را به ذکر کثیر یاد کرده است.»)معانی الاخبار ص 193)

شرایط تسبیح حضرت زهرا (س) 
 
یکی از شرایطی که در این تسبیح باید رعایت شود، این است که بعداز نماز بلافاصله خوانده شود؛‌یعنی وقتی نماز به پایان رسید، نمازگزار قبل از این‌که تغییر وضع دهد و به عبارتی از حالت تشهد و سلام در نماز خارج شود، تسبیح را شروع کند و از آنچه در سر عدد مستور است می‌توان فهمید که بلافاصله بودن تسبیح بعداز نماز دارای حسابی است که در غیر این‌صورت نیست 
با فضایلی که برای حضرت زهرا (س) نقل شد، و نیز تاکیدات بسیاری که در مداومت بر آن از ناحیه ائمه معصومین(ع) آمده است، شایسته است که این عمل، عاشقانه و با نشاط به‌جا آورده شود

 
اگرچه ممکن است نفس تسبیح بعداز نماز نشانه ای از نشاط در عبادت باشد،‌اما متاسفانه ماچنان تسبیحات راسریع وتندمی گوئیم که این اثررابه همراه نداشته باشد